Randja mahasarika mpikaroka

Valiha Gasy mandalina an'i Randja Zanamihoatra

Valiha Gasy mandalina an'i Randja Zanamihoatra - Poeta mahasarika mpikaroka

Valiha Gasy - 14/06/2025

Ity fanadihadiana ity dia nosintonina tamin'ny tapatapakahitra nifanaovan'i Valiha Gasy tamin'i Toetra Ràja (Poetawebs) tamin'ny 19 mey 2025 (daty nipariahana) ary tsy naseho tao anatin'izany tafatafa izany toa ireo andiany 4 hafa tao anatiny.

Poeta be mpikaroka Randja Zanamihoatra ary amin'ny ankapobeny koa dia eny amin'ny fianarana ambaratonga ambony vao tena hiasana ny asasorany. Milaza miara-mahita kosa anefa aho raha manambara fa saiky heno na dia eny amin'ny ambaratonga ambany aza ny anarany indrindra moa ao amin'ny kilasy famaranana. Tsy dia misy afa-tsy ny tononkalo "Malagasy mankany" kosa no ahafantarana azy amin'izany fa tsy mba amin'ny tantaram-piainana toy ny an-dry Rabearivelo sy ny tariny. Kanefa na "monja" aza izany efa antony lehibe no mahatonga izany. Maninona moa ny "Malagasy mankany" no tsy afaka am-bavan'ny maro?

Fanontaniana toy izany no mahasarika ny sain'ny mpikaroka amin'ireo poeta sy mpanoratra ireo satria matoa tsy afaka am-bava hatraty amin'ny taon-jato ela taorian'ny nivoahany ny asasoratra iray dia misy "fiantraika" sy "hery" tsy levon'ny fotoana ary tsy ravan'ny elanelana sy ny hetsika ao anatiny mitana an'ilay asasoratra, ilay "zava-mahagagan'ny poezia sy ny teny" iny araka ny filazan-dRanja. Matoa koa tonga hita maso amin'ny soratra ny zava-mahagaga iray samborin'ny poeta eny amin'ny habakabaka sy ny rivotra dia nisy "asa saina" mafy nataony tao ary izay asa saina izay no ilafihan'ny anton-javatra rehetra nampivoaka io asasoratra iray io. Misikotra izay asa sain'ny mpanoratra izay no asan'ny mpikaroka literera sy ianaran'ny mpandalina literatiora eny amin'ny Oniversite.

Matetika tsy irony karazana asasoratra miteny mivantana eo am-pamakiana azy indray mandeha ilay "anton-javatra" irony no hiasana amin'izany fa ilay asasoratra mila avadika im-pito farafahakeliny vao hahitana hevitra sy dika toy ny asasoratr'i Randja Zanamihoatra. Tsy milalao amin'ny fihetseham-po mantsy ny mpikaroka fa amin'ny saina sy amin'ny fanjohiana lojika. Izany hoe tsy hanadihady ny lahatsoratra sy hamantatra izay tian'ny mpanoratra lazaina fotsiny no tanjony fa hijery ireo fifamatorana rehetra misy eo amin'izay lazain'ny mpanoratra sy ny zava-misy, eo amin'ny fiarahamonina na amin'ny mpanoratra manokana, ary ny tao an-tsainy talohan'ny nanoratany hatramin'ny fomba nitsanganan'io asasoratra io. Hiharihary eo araka izany raha miteniteny fahatany ilay mpanoratra na tsia, na misy dikany tokoa ilay asasoratra na tsia.

Asa sarotra izany ka mainka ho sarotra raha tsy asasoratra sarotra sy be hevi-dalina iray karazana amin'ireny an-dRandja ireny no hanaovana fampiharana.

Telo aloha hatreto ny fikarohana Oniversitera nokiraiko momba ny asasorany saingy inoako fa maro no mbola tsy hitako, ireto avy izany sy ny lalantsaina nitondran'ny mpikaroka azy :

• Haitsikera ara-pianahana izay nikiran-dRadanielina Radoeninjoa ny sora-tanan-dRandja Zanamihoatra ka nahazoany ny mari-pahaizana "Doctorat ès lettres"

• "Ny baiboly : loharanon'ny aingam-panahin-dRandja Zanamihoatra", nataon-dRabetalata Chantal ny taona 2009 ka nahazoany ny mari-pahaizana "Maîtrise ès lettres". Ny haitsikera ara-tarakevitr'i Paul Weber no nampiasainy tamin'izany.

• "Ny afo sy ny asa soratr'i Randja Zanamihoatra", nataon-dRafanomezantsoa Mbolatiana Bodoharimalala, nahazoany ny mari-pahaizana "Maîtrise ès lettres" ny taona 2004. Ny haitsikeran'ny ati-fanahy Bachelard no nitondrany izany asa izany.